Çocuklarda Alt Islatma Davranışı

Neden Olur, Ne Zaman Normaldir, Ne Zaman Destek Alınmalıdır?

Alt ıslatma, özellikle küçük yaş grubundaki çocuklarda sık karşılaşılan bir durumdur. Ancak bazı durumlarda bu davranışın altında duygusal, fizyolojik veya öğrenme temelli etkenler bulunabilir.

Alt Islatma Nedir?

Alt ıslatma (enürezis), çocuğun idrar tutma kontrolünü sağlayamamasıdır. İki şekilde görülür:

• Gece alt ıslatma (Enürezis Nokturna): Uyku sırasında altını ıslatma.

• Gündüz alt ıslatma (Enürezis Diurna): Uyanıkken altına kaçırma.

3-4 yaşına kadar bu davranış gelişimsel olarak normal kabul edilir. Ancak bu yaşlardan sonra düzenli olarak devam etmesi durumunda değerlendirme yapılmalıdır.

Alt Islatmanın Nedenleri

Alt ıslatma davranışı, çeşitli faktörlerin etkisiyle ortaya çıkabilir:

Fizyolojik Nedenler

• Genetik yatkınlık

• Mesane kapasitesinin yeterince gelişmemesi

• Uyku bozuklukları

• İdrar yolu enfeksiyonları

Psikolojik Nedenler

• Kardeş doğumu, taşınma, okul gibi değişimler

• Aile içi stres faktörleri

• Duygusal ihmal ya da travmatik yaşantılar

• Kaygı ve korkular
  

Davranışçı Kurama Göre Alt Islatma: Öğrenilmiş Bir Davranış Olabilir mi?

Davranışçı kuram, çocukların birçok davranışı çevresel ödül ve cezalar yoluyla öğrendiğini savunur. Bu açıdan bakıldığında:

• Alt ıslatma bazen istem dışı olsa da, çocuğun bu davranışı farkında olmadan pekiştirilmiş olabilir.

• Örneğin, çocuk altını ıslattığında ailesinden ilgi görüyor veya o gün okula gitmiyorsa, bu durum öğrenilmiş bir kaçış davranışı haline gelebilir.

• Tuvalet eğitiminin erken ya da hatalı verilmiş olması da bu davranışın yerleşmesine neden olabilir.

Davranışçı yaklaşımla bu durum, çocuğa yeni ve sağlıklı bir tuvalet alışkanlığı kazandırmak için uygun pekiştirme yöntemleriyle yeniden yapılandırılabilir. Örneğin; kuru kaldığı geceler için sembolik ödüller verilmesi, motivasyonu artıran bir davranış çizelgesi kullanılması gibi yöntemler etkili olabilir.

Ne Zaman Psikolojik Destek Alınmalı?

Aşağıdaki durumlar gözlemleniyorsa uzman desteği önerilir:

• 4 yaşından sonra alt ıslatma düzenli devam ediyorsa

• Tuvalet kontrolü kazanıldıktan sonra tekrar başladıysa

• Davranışla birlikte duygusal veya sosyal sorunlar da eşlik ediyorsa

• Aile içinde baskı, utandırma gibi olumsuz yaklaşımlar varsa
  

Rize Psikoloji Merkezi Olarak Ne Yapıyoruz?

Merkezimizde alt ıslatma davranışını sadece fizyolojik değil, psikolojik ve öğrenme temelli yönleriyle birlikte değerlendiriyoruz. Çocuğun gelişimsel düzeyine göre bireysel terapi, oyun terapisi ve aile danışmanlığı gibi yöntemlerle sürece bütüncül yaklaşım sunuyoruz.

Unutmayın, alt ıslatma çocuğun gelişimsel bir sürecine ya da duygusal yüküne dair bir mesaj olabilir. Ceza değil, anlayış; yargı değil, destek en iyisidir.